باید طوری صحبت کرد که اگر عالم یا خادم مسجد پای منبر بودند همه متوجه شوند

کمیل از کسانی بوده که حرفهایی را مولا در گوش او می زده که با دیگران نمی زده است. به واسطه این استعداد و ظرفیت بوده که عالم را پر از حرف های امیرالمؤمنین کرده...

_ جناب کمیل از کسانی بوده که حرفهایی را مولا در گوش او می زده که با دیگران نمی زده است. به واسطه این استعداد و ظرفیت بوده که عالم را پر از حرف های امیرالمؤمنین کرده است. یکی از آنها حدیث حقیقت می باشد. حدیث حقیقت بیاناتی است که امیرالمؤمنین به کمیل فرموده است. مولا دست اهل معرفت را پر کرده از سؤال و سماجتی که کمیل نسبت به دانستن این مطلب داشته است.

_ یکی دیگر از سؤالات جناب کمیل از امیرالمؤمنین راجع به نفس بوده است. مقدمات بسیاری از معارف و مدارج ایمانی همان نفس است. فرق نفس و روح و عقل و قلب در چیست. حضرت فرمودند ما چهار نفس داریم. هر نفسی پنج خاصیت دارد که اگر از خواصش استفاده کند دو ثمره می دهد.

_ نفس اول نفس نباتی است که در گیاهان است. نفس دوم نفس حیوانی است که علاوه بر نفس نباتی که نمو و توالد دارد حرکت هم دارد. نفس سوم نفس ناطقه قدسیه و چهارم نفس کلیه الهیه است. نفس کلیه الهیه فقط مختص معصوم است و دیگران نمی توانند حتی درکش کنند. اگر کسی بخواهد وارد این موضوع شود می سوزد.

 _ کسانی مورد تأیید خداوند متعال هستند که در آنها چیزی است که می توانند به اذن پروردگار هر کاری کنند. مانند امیرالمؤمنین که در خیبر را می کند و حضرت موسی مرده را زنده کند و کور را شفا دهد. نفس ناطقه قدسیه نفسی است که خدا به انسان ها داده است. همه انسان ها این روح را دارند.

_ اگر از پنج خاصیت آن در این بازار به درستی استفاده کنیم دو ثمره دارد.پنج خاصیت آنها یکی علم است که خدا به نفس قدسیه علم داده است که بقیه حیوانات ندارند. دومین خاصیت حلم است و سومین خاصیت فکر است که انسان ها می توانند فکر کنند ولی هیچ موجودی در عالم نیست که فکر کند. چهارمین خاصیت ذکر است و پنجم نباهت است.که از همان تنبه و بیداری است که خدا به انسان داده است. در یک جلسه می رود و بیدار می شود و تا آخر عمر به راه راست می رود. بیداری فقط برای انسان است اما بعضی ها بعد از مرگ بیدار می شوند ولی عده ای در این دنیا طوری زندگی می کنند که انگار مرگ را دیدند. تا زمانی که زنده اند تمام قدم هایشان برای آخرت است. نفس ناطقه قدسیه دو تا خاصیت دارد که یکی حکمت است و دیگری نزاهت است.

_ یک زمانی  امیرالمؤمنین بالای منبر صحبت می کنند باید طوری صحبت کنند که اگر عالم یا خادم مسجد پای منبر بودند همه متوجه شوند.اگر بعضی از حرف ها را اگر بالای منبر نپخته تحویل دهند هم گوینده و هم شنونده چوب می خورند.گوینده چوب می خورد چون پخته تحویل نداده و شنونده هم چوب می خورد چون نپخته تحویل گرفته گاهی در عالم شک می رود و حرف حق روی زمین می رود.