سن حضرت خدیجه(س) هنگام وفات/ روایت پیامبر(ص) از فداکاری‌های ام‌المؤمنین

عضو هیأت علمی دانشکده الهیات‌ دانشگاه تهران گفت: حضرت خدیجه(س) در 50 سالگی در سال دهم بعثت و بعد از خروج از شعب ابی‌طالب، همراه با ابوطالب- با ۳ روز فاصله- از دنیا رفتند و به همین دلیل این سال را عام‌الحزن نامیده‌اند.

 دهمین روز از ماه مبارک رمضان، سالروز وفات ام‌المؤمنین حضرت خدیجه کبری(س) همسر با وفای رسول اکرم(ص) است. به همین مناسبت با ابوالفضل عابدینی مدیر سابق گروه معارف دانشگاه تهران و عضو هیأت علمی دانشکده الهیات‌ و معارف اسلامی دانشگاه تهران گفت‌وگو کردیم، وی با اشاره به اینکه حضرت خدیجه(س) در میان چهار زن برتر تاریخ قرار دارد، افزود: پیامبر(ص) و حضرت خدیجه(س) جد مشترک داشته‌‌‌اند به این شکل که خدیجه دختر خویلد بن اسد بن عبدالعزی بن قصی، قصی جد چهارم حضرت خدیجه، جد پیامبر هم هست، حضرت خدیجه(س) به عفت، پاکدامنی، زیبایی، ثروت و عقل و ذکاوت در میان قریش معروف بوده و به همین منظور به عنوان سیده قریش و طاهره شهرت داشته‌‌ است.

عابدینی با اشاره به ماجرای فعالیت تجاری پیامبر(ص) با حضرت خدیجه(س) ابراز داشت: حضرت خدیجه(س) در چند دیدار که با پیغمبر(ص) داشتند، متوجه شدند که ایشان در تجارت‌ها سود زیادی می‌آورند و انسان خوب و پاکدامنی هم هستند، به همین دلیل از طریق عمار یاسر از ابوطالب درخواست می‌کنند که من چون نمی‌خواهم با مردان تاجر سر و کله بزنم می‌خواهم در خانه بنشینم، یک انسان امانت‌داری را پیدا کرده‌ام تا اموالم را به او بسپارم و پسرِ برادر شما همان کسی است که من دنبالش بوده‌ام.

*حضرت خدیجه(س) در 25 سالگی با پیامبر(ص) ازدواج کرد

وی با بیان اینکه حضرت خدیجه(س) از قبل می‌دانستند که قرار است از مکه شخصی به پیامبری مبعوث شود و محمدامین(ص) همان شخص است، درخواست ازدواج خود را با پیغمبر مطرح می‌کند، ادامه داد: حضرت ابوطالب بعد از طرح این موضوع در خانه و موافقت خواهران و برادران به طور رسمی به خواستگاری حضرت خدیجه(س) رفته و خطبه جالبی را برای ایشان خواندند که نشان می‌‌دهد ایشان موحد بوده‌‌اند.

این استاد تاریخ با اشاره به اینکه حضرت خدیجه(س) در 25 سالگی با پیامبر(ص) ازدواج کرد، بیان داشت: سن ایشان مورد اختلاف تاریخ نویسان است. معروف این است که پیامبر(ص) 25 سالشان بوده و حضرت خدیجه 40 سال، ولی این به نظر نمی‌‌تواند درست باشد؛ اولاً بعد از ازدواج پیامبر و حضرت خدیجه(س) ایشان شش فرزند از پیامبر(ص) به دنیا می‌‌آورند؛ 4 دختر و 2 پسر که اگر ایشان 40 ساله بودند به نظر مشکل و سخت می‌‌شود.

وی افزود: آنچه که از منابع دیگر به دست می‌‌آید کمتر از 40 سال است و نقل‌های متفاوتی بین 27، 30 و 32 وجود دارد، اما من معتقدم ایشان هم مانند پیامبر(ص) 25 سال داشته‌‌اند، زیرا حضرت خدیجه(س) در 50 سالگی در سال دهم بعثت و بعد از خروج از شعب ابی‌طالب، همراه با ابوطالب و با 2-3 روز فاصله، از دنیا رفتند و به همین دلیل این سال را تاریخ‌نویسان عام‌الحزن (سال حزن و اندوه) نامیده‌اند.

*حضرت خدیجه(س) هنگام ازدواج با پیامبر(ص) دوشیزه بود/روایت پیامبر(ص) از فداکاری‌های ام‌المؤمنین

عابدینی با تأکید بر اینکه حضرت خدیجه(س) هنگام ازدواج با پیامبر(ص) دوشیزه بود، اظهار داشت: در این مورد نظرات متفاوتی وجود دارد، ولی بعضی از تواریخ نوشته‌‌اند که حضرت خدیجه(س) قبل از ازدواج با پیامبر اسلام(ص) ازدواج نکرده بودند، این سخن در منابع متعددی آمده مثل یعقوبی، در یعقوبی آمده که «و کانت خدیجة امراة باکرة» هنگامی که خدیجه با پیامبر(ص) ازدواج کردند باکره بودند و ازدواج نکرده بودند.

وی افزود: بعضی نیز می‌‌گویند که ایشان قبل از پیامبر(ص) دو بار ازدواج کرده بودند اینها جزء نقل‌‌های مهم است‌، اما جناب جعفر مرتضی عاملی نویسنده کتاب «بنات النبی ام ربائبه» (دختران یا دختر خوانده‌های پیامبر(ص)) که خودم آن را ترجمه کرده‌‌ام، معتقدند که حضرت خدیجه(س) قبل از ازدواج با پیامبر(ص) ازدواج نکرده بودند این کتاب به عنوان کتاب سال، برنده جوایزی شده است.

این پژوهشگر تاریخ اسلام درباره نقش اموال حضرت خدیجه(س) در پیشرفت اسلام بیان داشت: همه اموال حضرت خدیجه(س) در سه سال زندگی در شعب ابی‌طالب خرج شد و ایشان با تمام وجود از پیامبر(ص) دفاع کردند، بنابراین پیامبر ما نیز هرگاه یاد ایشان به میان می‌‌آمد با احترام و عزت از ایشان یاد می‌‌کردند و می‌فرمود: زمانی ایشان من را پذیرفت که احدی من را قبول نمی‌‌کرد، زمانی به من ایمان آورد که هیچکس به من ایمان نیاورده بود، زمانی که من از لحاظ مالی عقب بودم تمام مال و اموالش را به خاطر اسلام داد.